Anne-babalar olarak çocuklar dünyaya geldiğinde onların çok hızlı bir şekilde gelişim göstermesini isteriz. Biran önce oturabilsin, emekleyebilsin, yürüyebilsin, konuşabilsin, tuvalet alışkanlığını kazanabilsin, okuma yazmayı öğrensin…
Biz ne kadar aceleci olsak ta, bacak kasları yeterli olgunluğa erişmeden çocuk yürüyemez, yeterli dil gelişimi sağlanmadan konuşamaz, idrar kesesini kontrol eden çizgili kaslar yeterli olgunluğa erişmeden çocuk tuvaletini kontrol edemez.
Bireyin organlarının öğrenmenin etkisi olmaksızın tamamen biyolojik ve kalıtımsal olarak kendilerinden beklenen fonksiyonları yapabilecek düzeye ulaşması olgunlaşma olarak tanımlanmaktadır. Yani yaşa bağlı olarak organizmanın kendisinden beklenen davranışı yerine getirebilecek duruma gelmesidir olgunlaşma. Çocuğun yazı yazabilmesi için el ve parmak kaslarının gerekli olgunlaşma düzeyine ulaşması, yürüyebilmesi için bacaklarının olgunlaşması, dengesini sağlayabilecek düzeye gelmesi… Öğrenme için olgunlaşmanın olması şarttır. Örneğin Başlangıçta annesinin yardımıyla beslenebilen, kaşığı kullanamayan bir çocuk belirli hareketsel (devimsel) ve zihinsel gelişlimi sağladıktan sonra kendisi kaşığı alıp tabağa uzanarak beslenmeyi ister ve kendi kendine dökmeden yiyebilir. Allah insan gelişimini bir programa bir takvime bağlamıştır. Bu durum insanda işleyen bir biyolojik saat gibidir..İnsanda bu programa bağlı olarak meydana gelen fiziksel gelişim, belirli bir sıra izler.Bu sıra yaşa bağlı olarak, biyolojik yapının etkisiyle gözlenen davranış değişiklikleri, olgunlaşma neticesinde gerçekleşir.
Örneğin insanın biyolojik donanımı yürüme davranışı için programlanmıştır. Fakat çocuklar iki ayak üzerinde durmaya başladıktan sonra adım atıp yürüyebilir. Henüz dengesini sağlayamayan bir çocuğun yürümesi mümkün değildir. Ve Normal koşullarda bütün çocuklar ortalama bir yaşında yürürler.
Olgunlaşma çevre faktörlerinden oldukça bağımsızdır. Çevre normal koşullarda olgunlaşmayı etkilememektedir. Bu nedenle belli bir olgunluğa erişmeyen bir çocuk için siz ne kadar yürüme egzersizleri yaptırırsanız yaptırın, çevresel koşulları uygun hale getirirseniz getirin o çocuk yürüyemeyecektir.
Tuncay Dursun
(Eğitim Uzmanı ve Rehber Öğretmen)
|
